ประเด็นสำคัญในการตรวจสุขภาพก่อนแต่งงาน ก็เพื่อเตรียมความพร้อมก่อนมีบุตร ซึ่งไม่ว่าจะเป็นหญิงหรือชายต่างก็มีโอกาสป่วยด้วยโรคบางชนิดที่ส่งผลต่อการมีบุตรยาก
เริ่มจากฝ่ายหญิง หากมีอาการป่วยด้วยโรคที่ไม่เกี่ยวกับอวัยวะสืบพันธุ์ อาทิ หอบหืด หัวใจ ปอด ชนิดรุนแรง ก็ไม่เหมาะที่จะตั้งครรภ์ เนื่องจากอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต ส่วนกรณีที่ป่วยด้วยโรคเกี่ยวกับอวัยวะสืบพันธุ์นั้น จะส่งผลกระทบต่อการมีบุตร
นายแพทย์พูลศักดิ์ ไวความดี สูติ-นรีแพทย์ โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ ระบุถึงความผิดปกติที่มักจะเกิดกับอวัยวะสืบพันธุ์ของเพศหญิงว่า ส่วนใหญ่เกิดขึ้นที่ รังไข่ โรคที่พบบ่อย ๆ คือ ช็อกโกแลตซีส หรือเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่ มีลักษณะเป็นถุงน้ำมีเลือดอยู่ด้านใน เป็นแล้วจะมีอาการปวดท้องในช่วงที่มีประจำเดือน แต่ถ้าลุกลามมากจะปวดท้องรุนแรงทั้งในช่วงที่มีหรือไม่มีประจำเดือน รวมทั้งขณะมีเพศสัมพันธุ์
การเกิดช็อกโกแลตซีสนั้นมักจะเกิดขึ้นกับผู้หญิงวัย 30 ปีขึ้นไปซึ่งยังไม่เคยตั้งครรภ์ แต่ในปัจจุบันพบว่า ผู้หญิงมีอาการป่วยเพราะมีช็อกโกแลตซีสด้วยอายุที่น้อยลงเรื่อย ๆ เนื่องจากการใช้ชีวิตที่เร่งเรีบไม่ใส่ใจสุขภาพ และความเครียดจากการทำงาน
สำหรับการรักษามีทั้งการผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้องที่ต้องพักฟื้นยาว กับแบบผ่าตัดส่องกล้องที่เกิดแผลเพียง 1 เซนติเมตร ความเจ็บปวดน้อยฟื้นตัวได้เร็ว หรือถ้าไม่ผ่าตัด ก็จะมีการรักษาโดยฮอร์โมน ไม่ว่าจะเป็นการฉีดฮอร์โมนเข้ากล้ามเนื้อหรือรับประทานฮอร์โมนเพื่อลดระดับฮอร์โมนเพศหญิง ส่งผลให้ช็อกโกแลตซีสฝ่อตัวลงไป โดยแนวทางการรักษาขึ้นอยู่กับลักษณะของช็อกโกแลตซีสด้วย
นอกจากปัญหาที่รังไข่แล้ว ยังมีที่ ท่อนำไข่ ในส่วนนี้จะพบว่าปีกมดลูกอักเสบแล้วเกิดเป็นพังผืดหรือแผลเป็น ซึ่งถ้าอาการดังกล่าวเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องจะส่งให้ท่อนำไข่อุดตัน ไข่และสเปิร์มจึงไม่สามารถผสมกันได้ รวมทั้งปัญหาเนื้องอกที่ มดลูก ในผู้หญิงที่แต่งงานและมีบุตรช้ากว่าวัย 30 ปี
ส่วนปัญหาของฝ่ายชาย ถ้าแต่งงานหลังจากช่วงอายุ 40-45 ปี ประสิทธิภาพของการสืบพันธุ์จะลดลง อสุจิหรือสเปิร์มเสื่อมคุณภาพ ซึ่งไม่มียาชนิดใดที่จะทำให้อสุจิแข็งแรงได้ ดังนั้นหากต้องการมีทายาท แพทย์จะให้ผู้ชายเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค คือ งดดื่มแอลกอฮอร์ เลิกสูบบุหรี่ และหยุดการสำส่อน แต่ถ้ายังไม่สามารถมีบุตรได้ อาจต้องเลือก การผสมเทียม ที่มีทั้งการผสมเทียมในร่างกาย คือการฉีดเชื้ออสุจิเข้าไปในมดลูกให้เกิดการปฏิสนธิภายในร่างกาย หรือการผสมเทียมนอกร่างกาย บางครั้งเรียก เด็กหลอดแก้ว เพราะเป็นการนำไข่ของฝ่ายหญิงออกมาผสมกับเชื้ออสุจิในหลอดแก้วแล้วเลี้ยงไว้ราว 3-4 วัน จึงฉีดกลับไปให้เจริญเติบโตต่อในร่างกาย
ยังมีกรณีของการเป็น หมัน ที่เป็นอุปสรรคในการสร้างโซ่ทองคล้องใจ หากฝ่ายชายเป็น หมันจริง ก็แก้ไขอะไรไม่ได้ เนื่องจากลูกอัณฑะไม่มีการผลิตอสุจิ ถือเป็นความผิดปกติของโครโมโซมที่อาจเกิดขึ้นตั้งแต่กำเนิด แต่ถ้าเป็นเพียง หมันไม่จริง อย่างนี้มีทางแก้ไข เพราะลูกอัณฑะยังมีการผลิตอสุจิ แต่ท่อน้ำเชื้ออาจเกิดการอุดตัน อย่างไรก็ตาม ชายที่เป็นหมันก็ยังมีอารมณ์ทางเพศ แต่จะสามารถมีบุตรได้หรือไม่นั้น ก็ต้องไปตรวจวิเคราะห์กับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
colskys@gmail.com
